بررسی تأثیر سرعت باد و توزیع اندازه ذرات خاک بر‎ ‎فرآیندهای حمل رسوب ناشی از فرسایش بادی

نویسندگان

مجید محمودآبادی

سمیرا زمانی

چکیده

فرسایش بادی یکی از مهم­ ترین جنبه های تخریب اراضی است که مشکلات قابل توجهی را به­ ویژه در مناطق خشک و نیمه­ خشک به­ وجود آورده است. شناخت توزیع اندازه ذرات رسوب و همچنین فرآیندهای حمل ذرات، اهمیت زیادی در مدل­ سازی فرسایش بادی دارد. پژوهش حاضر به بررسی این موضوع بر روی دو نوع خاک با توزیع اندازه ذرات متفاوت که از اراضی زراعی و تپه ماسه­ ای نمونه­ برداری شده، با استفاده از آزمایش تونل باد، ­پرداخته است. نتایج حاصل، نشان داد اندازه ذرات رسوب بادرفت در مقایسه با اندازه ذرات خاک­ های مورد مطالعه، در همه سرعت­ های باد مورد بررسی، دارای اندازه ریزتری است.این موضوع نشان از یک حالت انتخاب­ پذیری در فرسایش ذرات ریز از سطح این خاک­ ها دارد. همچنین، مشخص شد در خاک زراعی، با افزایش سرعت باد از دو به 18 متر بر ثانیه در ارتفاع 20 سانتی­ متری، توزیع اندازه ذرات رسوب به سمت خاک اصلی میل می­ کند. این روند در خاک ماسه­ ای برعکس بود و با افزایش سرعت باد، فراوانی ذرات ریز در مقایسه با خاک اصلی افزایش یافت.همچنین، نتایج بررسی فرآیندهای حمل ذرات نشان داد که در هر دو نوع خاک، خزش اهمیت کمتری نسبت به دو فرآیند جهش و تعلیق در انتقال ذرات دارد. سهم این فرآیند در انتقال ذرات خاک­ های زراعی و ماسه­ ای، به­ ترتیب کمتر از 10 و یک درصد تعیین شد. در خاک زراعی در سرعت دو متر بر ثانیه، انتقال ذرات به­ صورت تعلیق اهمیت بیشتری داشت و بسته به توزیع اندازه ذرات خاک، 61.6 تا 68.5 درصد ذرات به­ صورت تعلیق منتقل شد. این درحالی بود که با افزایش سرعت باد به 18 متر بر ثانیه، جهش با 50.4 تا 53.8 درصد، فرآیند غالب حمل ذرات این خاک معرفی شد. در خاک ماسه­ ای در سرعت کم باد، عمده ذرات (59.3 درصد) به­ صورت جهش منتقل شد، ولی با افزایش سرعت، اهمیت تعلیق بیشتر شد و 55.3 درصد ذرات از این طریق منتقل شد. نتایج پژوهش حاضر نشان از اهمیت توزیع اندازه ذرات خاک بر توزیع اندازه رسوب و همچنین، فرآیندهای حمل آن دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر رطوبت اولیه خاک بر شدت فرسایش بادی با استفاده از تونل باد آزمایشگاهی

سابقه و هدف: فرسایش بادی یکی از جنبه‌های تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان محسوب می‌شود. رطوبت خاک از طریق کنترل سرعت آستانه و نیز فرسایش‌پذیری خاک، بر شدت فرسایش تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مقادیر مختلف رطوبت اولیه و سرعت باد بر شدت فرسایش بادی و نیز سرعت آستانه فرسایش بادی در دو خاک با کلاس بافت متفاوت با استفاده از تونل باد در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی انجام شد. مواد و...

متن کامل

ارزیابی کارایی نمونه‌گیر BSNE و ظرفیت انتقال‌پذیری ذرات رسوب حاصل از فرسایش بادی با استفاده از آزمایش تونل باد

پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی نمونه‌گیر BSNE در تله‌اندازی ذرات رسوب حاصل از اعمال سرعت‌های مختلف باد بر روی خاک‌های با توزیع اندازه ذرات متفاوت و همچنین معرفی پارامتری جدید با عنوان انتقال‌پذیری ذرات رسوب در ارتفاع‌های مختلف با استفاده از آزمایش تونل باد انجام شد. سه سرعت باد شامل 6، 10 و 14 متر بر ثانیه در ارتفاع 40 سانتی‌متری بر روی سطحی به طول 7 متر از سه نمونه خاک (با حداکثر اندازه ذرات 2...

متن کامل

بررسی تأثیر اندازه، رطوبت ذرات و مالچ پلی‌اکریلیک اسید بر میزان فرسایش بادی

دریاچه ارومیه در استان آذربایجان غربی طی چندین سال گذشته تقریباً شش متر کاهش سطح داشته و رو به خشکی است. در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری شده و طوفان­های نمک آغاز خواهد شد. بنابر این می­بایست به دنبال راهکارهایی برای کنترل فرسایش بادی بود. یکی از عوامل مؤثر بر فرسایش بادی، زبری سطحی است که به توزیع اندازه ذرات سطحی وابسته است. عامل دیگر مقدار رطوبت ذرات است. یکی ...

متن کامل

تغییرات مکانی و زمانی توزیع اندازه ذرات رسوب تحت تأثیر فرسایش ناشی از رواناب

فرسایش خاک فرآیندی پویاست که توزیع اندازه ذرات طی وقوع آن با زمان و مکان تغییرات زیادی دارد. شناخت دینامیکی توزیع اندازه ذرات رسوب، یکی از مبانی مدل سازی فرسایش خاک، انتقال عناصر غذایی، آلاینده‎ها و ذرات ریز محسوب می‎شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی فرآیندها و مکانیسم‎های حمل ذرات ناشی از فرسایش ورقه‎ای با تأکید بر تغییرات زمانی و مکانی و با استفاده از فلوم آزمایشگاهی اجرا شد. آزمایش‎ها به صورت فاک...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مهندسی و مدیریت آبخیز

ناشر: پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

ISSN 2251-9300

دوره 4

شماره 3 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023